Wielu miłośników sztuki i historii religijnej w Polsce z pewnością słyszało o Parku Miniatur Sakralnych “Złota Góra” w Częstochowie. To niezwykłe miejsce udostępnione turystom w 2011 roku przyciągało tu gości z całego kraju, prezentując w miniaturowej skali znane budowle sakralne.
Niestety, park kilka lat po hucznym otwarciu, mniej więcej w 2015 roku został zamknięty. Fakt ten wzbudził wiele pytań i smutku wśród jego zwolenników. My odwiedziliśmy go podczas majówki 2024 roku i to co Wam pokażemy na naszych zdjęciach wcale Wam się nie spodoba 🙁
Historia Parku “Złota Góra”
Park Miniatur Sakralnych “Złota Góra” był miejscem niezwykłym ze względu na swoje unikatowe podejście do prezentacji dziedzictwa sakralnego. Zlokalizowany tuż przy potężnych ścianach nieczynnego częstochowskiego kamieniołomu park, leżący niedaleko słynnego klasztoru na Jasnej Górze, oferował swoim gościom możliwość podziwiania replik najważniejszych obiektów sakralnych w skali 1:25.
Można tam było zobaczyć miniaturowe kopie budowli z terenu Europy i Azji, wykonane z ogromną dbałością o najdrobniejsze detale. Wymienimy je, ale będąc tu raczej ciężko będzie Wam cokolwiek jeszcze rozpoznać:
- Plac Świętego Piotra wraz z Bazyliką i kolumnadą,
- Katedra w Eczmiadzynie,
- Gnadenkapelle oraz Kościół św. Filipa i Jakuba w Altötting,
- Bazylika Naszej Pani z La Salette,
- Bazylika Santa Casa w Loreto,
- Bazylika Grobu Świętego w Jerozolimie,
- Bazylika Narodzenia Pańskiego w Betlejem,
- Ostra Brama w Wilnie,
- Kościół św. Jakuba w Medjugorie,
- Klasztor Santa Maria de Montserrat,
- Bazylika Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Mariazell,
- Dom Marii Dziewicy w Efezie,
- Bazylika św. Franciszka w Asyżu,
- Bazylika Matki Boskiej Różańcowej w Fatimie,
- Bazylika Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Lourdes,
- Katedra w Santiago de Compostela,
- Bazylika św. Jana na Lateranie.
Park był popularnym celem zarówno dla turystów przybywających do Częstochowy, jak i dla lokalnej społeczności. Miejsce to nie tylko pełniło funkcję edukacyjną, pokazując historię i architekturę światowych obiektów sakralnych, ale także miało walor religijny, pozwalając odwiedzającym zbliżyć się do znanych miejsc bez konieczności dalekich podróży.
Pomnik Gigant pośród miniatur
To było wielkie wydarzenie! W 2013 roku kraj obiegła informacja, że w Parku Miniatur Sakralnych stanie największy na świecie pomnik Jana Pawła II. Statua powstała w zakładzie w Nowej Soli. Była transportowana w częściach w nocy. Ważący około 10 ton pomnik zamontowano już na miejscu. Wysokość 13,8 metra czyniła go największym pomnikiem Jana Pawła II na świecie. O tym dlaczego rzeźba wzbudzała spore kontrowersje przeczytacie tutaj w naszej ciekawostce! Pomnik został wpisany do Księgi Rekordów Guinnessa, pobijając poprzedni rekord na najwyższego papieża znajdującego się w Chile (12,77 m)!
To wydarzenie przyciągnęło do Częstochowy niemal wszystkie media ogólnopolskie, a o pomyślnym postawieniu ogromnego pomnika informował również m.in. niemiecki Der Spiegel oraz brytyjska BBC.
To bez wątpienia jedno z największych wydarzeń 2013 roku w Częstochowie powinno sprzyjać funkcjonowaniu Parku i przyciągać do niego tłumy. Dlaczego tak się nie stało? To dość trudne pytanie…
Plany i marzenia
Właściciele Parku Miniatur Sakralnych snuli wielkie plany. Miało tu funkcjonować m.in. kino 7D. Miejsce miało przyciągnąć licznych turystów. Na początku interes kręcił się nieźle, a w Parku odbywały się imprezy i koncerty. Oprócz miniatur odwiedzający Park mogli również zobaczyć rekonstrukcję rzymskich katakumb oraz liczne figury postaci biblijnych (m.in. Mojżesza, Jana Chrzciciela, Matki Boskiej Fatimskiej z dziećmi).
Do tego działał plac zabaw, park linowy, kino 5D. Były plany, aby w tym miejscu stworzyć wyciąg narciarski. Na terenie parku funkcjonowało również zaplecze gastronomiczne. Park był obiektem całorocznym, czynnym codziennie. Inwestor zachęcał również do korzystania z usług noclegowych – na terenie obiektu można było sezonowo wynająć drewniane domki.
Dziś Park Miniatur Sakralnych nie funkcjonuje, a to co zastaliśmy na miejscu to obraz nędzy i rozpaczy.
Miniatury sakralne, w które ktoś kiedyś włożył mnóstwo pracy gniją, zarastają chwastami i w większości są totalnie zdewastowane (służąc np. za szafki na butelki po piwie).
Prócz tej jednej, bardzo dobrze zachowanej figury (można nawet wejść do środka papieża, wejść po schodach na piętro i poczytać przedziwne napisy, jakie zostawili tu na pamiątkę turyści), całość wygląda jak scenografia z filmu o apokalipsie.
Opuszczony i zdewastowany park miniatur sakralnych to dziś atrakcja dla fanów urbexu.
Z parku zniknęły figury Jezusa, Jana Chrzciciela, Mojżesza i dzieci fatimskich, a w oczku wodnym udającym rzekę Jordan nie ma wody.
Splądrowano 30-metrowy model starożytnych katakumb pierwszych chrześcijan, w którym nie ma już gipsowych czaszek. Wciąż jednak można wejść do środka i poczuć się jak w grobowcu! W jeszcze gorszym stanie są zabudowania należące do dawnej infrastruktury parku. W biurze, kilku drewnianych domkach, które postawiono tu z myślą o odwiedzających, powybijano okna oraz zdewastowano wnętrza.
Na terenie “Złotej Góry” nie ma także elementów strefy rozrywki. Został tylko niszczejący park linowy i jakieś rozpadające się szopy.
I to jest chyba największa atrakcja! Dzieci były zachwycone taką wycieczką i próbowały odtworzyć w swojej wyobraźni jak pięknie musiało tu być. Niezapomniana przygoda!
Powody Zamknięcia
Ostateczna decyzja o zamknięciu Parku Miniatur Sakralnych “Złota Góra” wzbudziła wiele kontrowersji. Istnieje kilka głównych czynników, które mogły wpłynąć na tę decyzję.
Po pierwsze, jak sugerują niektóre raporty, park mógł borykać się z problemami finansowymi. Utrzymanie takiego miejsca, zwłaszcza z uwzględnieniem nieustannie rosnących kosztów, mogło być wyzwaniem nie do udźwignięcia. Brak odpowiednich środków na bieżące utrzymanie, modernizację czy promocję mogło skłonić właścicieli do podjęcia takiej decyzji.
Kolejnym czynnikiem mogły być zmiany w trendach turystycznych lub konkurencja innych atrakcji w okolicy. Częstochowa, jako miejsce kultu religijnego, przyciąga wielu turystów, ale zmieniające się preferencje odwiedzających mogły wpłynąć na spadek zainteresowania parkiem.
Niezależnie od powodów zamknięcia, wieść o tym wywołała żal wśród osób, które ceniły sobie to miejsce za jego unikatową ofertę edukacyjną i kulturową.
Refleksje i Nadzieja na Przyszłość
Zamknięcie Parku Miniatur Sakralnych “Złota Góra” w Częstochowie to nie tylko koniec pewnej epoki dla lokalnej społeczności, ale także okazja do refleksji nad kondycją dziedzictwa kulturowego. Ważne jest, abyśmy szanowali i wspierali takie inicjatywy, które promują historię i kulturę naszego kraju.
Mimo smutku, jaki niesie zamknięcie parku, warto mieć nadzieję na pojawienie się nowych inicjatyw lub możliwości ratowania tego typu miejsc. Może to być szansa dla lokalnych władz, instytucji kulturalnych czy przedsiębiorców, aby podjąć wysiłki mające na celu zachowanie i kontynuację dziedzictwa, które reprezentował Park “Złota Góra”.
Wspomnienie o Parku Miniatur Sakralnych “Złota Góra” pozostanie w sercach tych, którzy mieli okazję odwiedzić to wyjątkowe miejsce. Niech będzie to pamiątka, że dbanie o nasze dziedzictwo kulturowe wymaga zaangażowania i współpracy.
My tymczasem polecamy nasz rodzimy Park Miniatur Sakralnych – w Województwie Opolskim, który na szczęście nie podzielił losu tego miejsca i prezentuje się wspaniale, przyciągając dużych i małych swoim urokiem i licznymi atrakcjami! Zapraszamy do Parku Miniatur Sakralnych Olszowa. Opisaliśmy go dla Was!
@milusiowa_mama Nieczynny Park miniatur sakralnych w Częstochowie. Nieoczywista atrakcja jak z Archiwum X #park #atrakcje #śląskie #czestochowa #miniatury #kamieniołom #spacer @Częstochowa 🫶🏼🌆 ♬ Motivational – Vioo Sound